تاریخ باستان ایران

مطلب های تاریخی زیبا از هخامنشیان ، ساسانیان ، اشکانیان ، صفویه

ایران ستیزی، و اعتراض فرمانده عرب به نزد حضرت علی به خاطر پیشی گرفتن ایرانیان در اسلام

روزی در کوفه حضرت علی سخنرانی می‌کرد که در این زمان اشعص ابن قیص فرمانده عرب اعتراض کرد: «امیرالمؤمنین! ایرانیان در جلوی چشمان شما از اعراب پیشی می‌گیرند و شما در این مورد هیچکار نمی‌کنید. من نشان خواهم داد اعراب کیستند.»

علی پاسخ داد: «وقتی اعراب تنبل در رختخواب نرم می‌خوابند ایرانیان در گرمترین روزها به سختی کار می‌کنند تا خدا را با اعمال خود شاد کنند؛ و این اعراب از من چه می‌خواهند؟ تا به ایرانیان ظلم کنم و یک ظالم شوم! به خداوندی که نطفه را شکافت و انسان را ایجاد کرد سوگند می‌خورم که من از پیامبر خدا شنیدم که همانگونه که شما اعراب امروزه با ایرانیان در راه اسلام می‌جنگید روزی ایرانیان نیز در راه اسلام با شما خواهند جنگید

نامه خشایارشا به مردونیه و کتبه های وی

نامه خشایارشا به  مردونیه و کتبه های وی

خشایارشا پس از جنگ سالامین، تصمیم به بازگشت به آسیای صغیر را گرفت. و شروع کننده این جنگ شوهر خواهر خود مردونیه با تعدادی سپاه در یونان باقی گذاشت! خشایارشا پس از بازگشت به سارد، نامه ای به مردونیه نوشت. که در آن گفته بود :

و اینک چنین کن مردونیه، به آتنی ها اگر تابعیت را قبول کردند سرزمین های آنان را باز پس ده و بگذار در آزادی خویش مختار باشند.

و هر کدام از جزایر را  که می خواهند انتخاب کنند. و اگر شرایط را قبول کردند، آتن را به شکل بهترین ممکن از نو برای آنان بساز.

تاریخ هردوت کتاب نهم بند هشتم

کتیبه خشایارشا در کوه الوند در قسمت پائین کتیبه پدرش داریوش است و متن آن عبارت است

خدای بزرگ است اهورامزدا، بزرگ‌ترین خدایان است که این زمین را آفرید، که آن آسمان را آفرید، که مردم را آفرید، که برای مردم شادی آفرید، که خشایارشا را شاه کرد، یگانه از میان شاهان بسیار، یگانه فرمانروا از میان فرمانروایان بی‌شمار. من خشایارشا، شاه بزرگ، شاهِ شاهان، شاهِ کشورهای دارای ملل بسیار، شاه این سرزمین بزرگِ دوردستِ پهناور، پسر داریوش شاه هخامنشی.

خَشایارشای یکم (به پارسی باستان: ) یا خَشایارشای بزرگ،ملقب به شاه شاهان پسر داریوش بزرگ و آتوسا دختر کوروش بزرگ، چهارمین پادشاه هخامنشی بین سال‌های (۴۸۵ تا ۴۶۵ پیش از میلاد) بود

داریوش پسران بسیاری داشت که بزرگترین آنها آرتابرزن  بود که از دختر گئوبروو، همسر نخست داریوش بود، ولی داریوش، خشایارشا را که بزرگترین فرزند آتوسا دختر کوروش بود به جانشینی برگزید

سنگ‌نبشتهٔ خشایارشا در نزدیکی دریاچه وان ترکیه، بر فراز صخره‌ای و در ارتفاع ۲۰ متری از سطح زمین و در نزدیکی یک قلعه واقع شده‌است. این کتیبه در اصل توسط داریوش بزرگ آماده‌سازی شده‌است اما به دلائلی تکمیل نشده و خالی رها شده‌است، اما خشایارشا پسر داریوش بزرگ، در دوران زمامداری خود آن را تکمیل کرده و به یادگار گذاشته‌است. این کتیبه ۲۷ سطر و ۳ ستون دارد و از چپ به راست و به سه زبان پارسی باستان، اکدی و عیلامی نوشته شده‌است. این کتیبه تنها کتیبهٔ هخامنشی است که در خارج از مرزهای کنونی ایران قرار دارد.

خشایارشا در کتیبه آورده‌است:

اهورامزدا خداییست بزرگ، بزرگترین خدایان

که زمین را آفرید

که آسمان را آفرید

که مردم را آفرید

که شادی را برای مردم آفرید

که خشایارشا را شاه کرد

یگانه فرمانروای بسیاری

من خشایارشا، شاه بزرگ، شاه شاهان

شاه مردمان بسیار

شاه در این زمین دور و پهناور

پسر داریوش شاه هخامنشی

گوید خشایارشا: داریوش شاه که پدرم بود، به خواست اهورامزدا بناهای زیبایی ساخت و او دستور داد این کتیبه کنده شود.

اما نوشته‌ای در آن کنده نشد

پس از آن من دستور دادم این نوشته کنده شود.

باشد که اهورامزدا و خدایان دیگر مرا نگاه دارند، شهریاری مرا ، و آنچه که من ساخته‌ام .

نبرد آرتمیزیوم،نبرد خشایارشا و یونان آتن به آتش کشیده شد

همزمان با نبرد ترموپیل جنگی مابین ناوگان دریای ایران و بحریه یونانیها در آرت میزیوم رخ داد نیروی دریائی یونانیها متشکل بود از ۲۷۱ کشتی که در این بین سهم آتنی‌ها از همه بیشتر یعنی ۱۲۰ فروند بود ولی ریاست این عده بر عهده شخصی اوریبیاد نام از اهالی اسپارت سپرده شد زیرا متحدین اعلام کرده بودند که اگر ریاست با آتنیها باشد متفرق خواهد شد و آتنی‌ها از ترس اینکه نفاق کل یونان را بر باد دهد با ریاست اسپارتیها موافقت کردند.

بنابر گزارش هرودت بحریه یونان وقتی به آرت میزیوم رسیده و عده کشتیهای و مردان جنگی پارس را دیدند وحشت بزرگی به آنها دست داده تصمیم به فرار گرفتند اما اهالی اوبه از ترس اینکه مبادا این تصمیم زود به مرحله اجرا گذاشته شده و و آنها بی مدافع بمانند از فرمانده اوری بیاد درخواست کردند که این تصمیم را زود به اجرا نگذارد تا آنها بتوانند زنان و کودکان خود را به محلی امن منتقل کننداما فرمانده راضی نشد تعلل کند واصرارداشت هرچه زودتر به داخل یونان بگریزد چون اهالی اوبه اوضاع را چنین دیدند نزد. تمیستوکل رفته سی تالان پول به او دادند تا یونانیها را مجبور کند در اوبه بمانند و جنگ کنند تمیستوکلس این پول را بین سرداران یونانی تقسیم کرده از جمله پنج تالان به اوری بیاد داد و چنین وانمود کرد که این پول را ازجیب خود می‌دهد و بدین ترتیب با پرداخت رشوه اوری بیاد و دیگر فرماندهان را بطرف خود جلب یونانیها موافقت کردند که در آرت میزیوم بمانند و نبرد دریایی آغاز شد

در ابتدا پارسیها چون عده کم کشتیهای یونانی را دیدند اشتیاق به حمله پیدا کرده تصمیم گرفتند کل بحریه یونان را یکجا نابود کنند اما از آنجا که در بعد از ظهر این جنگ حادث شده بود پارسیها گمان بردند که با شروع حمله جنگ به درازا بکشد و یونانیها از تاریکی شب استفاده کرده بگریزند حال آنکه تصمیم بر آن بود که همه بحریه یونان یکجا نابود گردد بنابراین پارسیها حیله‌ای بکار برده ۲۰۰ کشتی را مامور کردند تا اوبه را دور زده از پشت سر یونانیها به اوریپ داخل شوند و بحریه یونان را محاصره کنند اما در همین حین یکی از یونانیها که داخل سپاه پارس بود بنام سیل لیاس از فرصت استفاده کرده به سمت یونانیها گریخت و خبر دور زدن ۲۰۰ کشتی پارسی را به یونانیها داد سرداران یونانی مجلس مشورتی ترتیب داده و تصمیم گرفتند که فرصت به پارسیها نداده حمله را شروع کنند.

یونانیها نیمه شب به طرف پارسیها هجوم بردند ایرانیها که می دیدند یونانیها با عده کمی به طرف آنها می‌آیند یقین حاصل کرده که آنها دیوانه شده‌اند که خود را به طرف فنای حتمی سوق می‌دهند پس صفوف خود را آراستند و آماده نبرد شدند با شیپور اول دو طرف صف آرائی کرده و شیپور دوم نبرد سختی آغاز شد پاروزنان با قدرت هرچه تمامتر پارو می‌زدند و کشتیها سینه دریا را می‌شکافتند سرداران نیز با فریادهای بلند پاروزنان را تشویق به پاروزدن بیشتر می‌کردند سربازان دو طرف نیز بر عرشه کشتیها ایستاده به نزدیک شدن دشمن می‌نگریستند در دل آنها اضطراب و دلهره فراوانی بروز می‌کرد و دندانها را بر یکدیگر سائیده قبضه شمشیر خود را می‌فشردند سرانجام کشتیها به همدیگر رسیده به سختی به هم برخورد کردند و جنگ مغلوبه شد نبرد سختی بر روی عرشه کشتیها آغاز شد و دو طرف به یک اندازه شجاعت به خرج دادند و عده تلفات هر دو برابر بود. اما چون شب هنگام بود نتیجه قطعی حاصل نشد هر دو طرف دست از نبرد برداشته به جایگاههای خود برگشتند

در روز دوم نبرد ۲۰۰ کشتی ایرانی که مامور بودند جزیره اوبه را دور بزنند دچار طوفان شده و تعدایی از آنها به ساحل برخورد کرده غرق شدند چون خبر به یونانیها رسید بر قوت قلب آنها افزوده شد. مجدداً حمله را شروع کردند و به قلب بحریه پارس حمله ور شدند باز نبرد سختی درگرفت ولی مثل بار اول نتیجه قطعی حاصل نشد در روز سوم پارسیها خشمگین از بطول انجامیدن نبرد قوای خود را جمع آوری و صفوف خود را بصورت نیم دایره آراسته و حمله را شروع کردند با شروع درگیری تعداد زیادی از کشتیهای یونانیان غرق شد و خسارت زیادی به بحریه آنها وارد آمد در این حین یونانیها مردد در عقب نشینی بودند که خبر شکست اسپارتیها در تنگهٔ ترموپیل و کشته شدن لئونیداس به آنها رسید پس تصمیم گرفتند که عقب نشینیی کرده به داخل یونان بگریزند بدین ترتیب با فرار یونانیها نبرد آرت میزیوم به نفع ایرانیها خاتمه یافت و کل بحریه ایران آرت میزیوم را فتح کرد.

منابع تاریخ ایران باستان